-Pośrednictwo ubezpieczeniowe jest, w moje prywatnej ocenie, wolne od VAT-u, pod warunkiem wykonywania większości jego elementów, na które składają się: pozyskanie klientów, doradztwo, czynności techniczne i prawne, zmierzające do zawarcia umowy ubezpieczenia, jej administrowania itp. elementów wskazanych numeratywnie przez ustawę o pośrednictwie ubezpieczeniowym.
A skąd taka teza?
Najpierw pozwolę sobie zakwestionować tezę komentowanej notki. Po zapoznaniu się z treścią artykułu, z którego zrobiono skrót, uważam, że zupełnie o czymś innym pisała autorka tekstu. Wskazała ona na szczególny i rzadki przykład pośredniczenia w zawieraniu umów ubezpieczenia przez innego ubezpieczyciela, niż przyjmujący ryzyko z umowy. Ponieważ, zdaniem autorki, ubezpieczyciel nie jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, świadczenie przez niego usługi pośrednictwa nie będzie korzystało ze zwolnienia, bowiem w tym wypadku będzie to zwykła usługa polegająca na pozyskiwaniu klientów dla innego ubezpieczyciela.
W mojej ocenie wykonywanie usług pośrednictwa należy do usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT. Poniżej techniczno-prawna analiza tego problemu. Jej wnioski obejmują osoby wykonujące czynności agencyjne, tym bardziej więc osoby prowadzące działalność agentów ubezpieczeniowych.
Ustawa o VAT
Zwalnia się od podatkurnrn- usługi ubezpieczeniowe i usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego (art. 43, ust.1 pkt 37 u. o VAT)
Zwalnia się również usługi, łącznie (art. 43 ust. 13 u. o VAT):
– stanowiące element usługi ubezpieczeniowej i usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego (czynności agencyjne bez działalności agencyjnej TAK)
– stanowiące odrębną całość (czynności agencyjne TAK)
– jeżeli ten element jest właściwy do usługi ubezpieczeniowej i usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego (czynności agencyjne TAK)
– jest niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej i usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego (czynności agencyjne TAK)
Z wyłączeniem od zwolnienia, świadczenie usług (art. 43 ust. 14 u. o VAT):
– stanowiących element usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego (dla przypomnienia czynności agencyjne wymienione w ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym, tj.: czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, zwane dalej "czynnościami agencyjnymi", polegające na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie – NIE, gdyż wszystkie łącznie stanowią całość pośrednictwa, a nie element)
Zwolnienie nie ma zastosowania do usługi doradztwa, stanowiącej element usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego (art. 43 ust. 15 pkt 2 u. o VAT). (norma plus wskazówka interpretacyjna).
Pośrednictwo Ubezpieczeniowe (ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym):
Art. 2. 1. Pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.
2. Pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych, z zastrzeżeniem art. 3.
Art. 4. Pośrednik ubezpieczeniowy wykonuje:
1) czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, zwane dalej "czynnościami agencyjnymi", polegające na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych (działalność agencyjna).
Użyto w przepisie słowa LUB, czyli czynności te nie muszą być wykonywane wyłącznie w imieniu ubezpieczyciela, mogą być wykonywane w imieniu agenta ubezpieczeniowego, gdyż spełniają drugą przesłankę – na rzecz ubezpieczyciela. Zgodnie bowiem z art. 13. ust. 2 osoba fizyczna wykonująca czynności agencyjne jest obowiązana okazywać dokument upoważniający do działania w imieniu agenta ubezpieczeniowego.
Art. 4a. 1. Pośrednik ubezpieczeniowy przekazuje informacje, o których mowa w art. 12 ust. 2, art. 13 ust. 1 pkt 4 i 4a oraz ust. 2 albo art. 26 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 oraz ust. 2, zwane dalej "informacjami dotyczącymi pośrednika ubezpieczeniowego", poszukującemu ochrony ubezpieczeniowej albo klientowi:
Art. 13 ust. 2. Osoba fizyczna wykonująca czynności agencyjne jest obowiązana okazywać dokument upoważniający do działania w imieniu agenta ubezpieczeniowego.
Jak wynika z powyższego owca jest pośrednikiem ubezpieczeniowym i agentem ubezpieczeniowym, tyle tylko, że nie prowadzi działalności agencyjnej w rozumieniu ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, jest jednak pośrednikiem ubezpieczeniowym.
Polska Klasyfikacja Działalności 2010 – PKD
Moim zdaniem można mówić tu o dwóch rodzajach działalności, które obejmują pojęcie pośrednictwa ubezpieczeniowego zgodnie z klasyfikacją działalności gospodarczej:
1/ działalność agencyjna – PKD 66.22.Z – dla czynności agencyjnych i działalności agencyjnej
2/ działalność wspomagająca ubezpieczenia – PKD 66.29.Z – wyłącznie dla czynności agencyjnychrnrnNowe PKWiU 2011rnrn67.20.10-00.10 Usługi pośrednictwa pomiędzy firmami ubezpieczeniowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych) a ich klientami.
Moim zdaniem tutaj mieszczą się obie formy pośrednictwa ubezpieczeniowego – czynności agencyjne i działalność agencyjna oraz same czynności agencyjne realizowane przez OWCA.
Pozostałe w tym dziale:
67.20.10-00.20 Usługi doradztwa ubezpieczeniowego, bez doradztwa w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych
67.20.10-00.30 Usługi wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych
67.20.10-00.90 Usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych) pozostałe,moim zdaniem, stanowią wspomniany element działalności pośrednictwa i ponieważ nie stanowią odrębnej całości pośrednictwa nie są zwolnione z VAT.
Wniosek:
Jeśli OWCA, które prowadzą działalność w zakresie PKD 66.29.Z. (PKWiU 67.20.10-00.10), wykonują czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego (agencyjne) w całości (nie jeden z elementów) na rzecz ubezpieczyciela w imieniu agenta ubezpieczeniowego, ich usługi w tym zakresie zwolnione są od podatku VAT.
Dodatkowy warunek – wpis do rejestru pośredników ubezpieczeniowych (KNF), jako osoba, przy pomocy której agent wykonuje czynności agencyjne.
Powyższa treść stanowi prywatną opinię autora, który zastrzega, że nie zgadza się na jej wykorzystanie w jakiejkolwiek formie.
Wojciech Fallach
Broker Ubezpieczeniowy, Doradca odszkodowawczy, Trener w obszarze ubezpieczeń i odszkodowań