Ubezpieczenie wieżowców może być nie lada gratką dla towarzystw ubezpieczeniowych ze względu na wartość polisy. Są jednak dwie strony medalu ; ubezpieczenie drapacza chmur może okazać się także przysłowiowym gwoździem do trumny. Do 11 września 2001 roku katastrofę o rozmiarach tragedii zbliżonej do nowojorskiej mogły spowodować tylko żywioły: ogień, woda, huragan czy trzęsienie ziemi. Nieoczekiwanie do realnych zagrożeń doszedł terroryzm.
Dla towarzystw ubezpieczeniowych to nowa sytuacja, choć przecież do zamachów dochodziło już wcześniej, tyle że nie na taką skalę. Ubezpieczenie wieżowców jest kosztowne, bowiem katastrofy z udziałem wielkich biurowców narażają firmy ubezpieczeniowe na olbrzymie straty, które mogą doprowadzić nawet do bankructwa.
Polskie towarzystwa ubezpieczeniowe wyłączają w większości przypadków szkody wyrządzone przez zamachy terrorystyczne (choć np. warunki auto casco z reguły nie przewidują wyłączenia takich szkód z zakresu ubezpieczenia). Takie wyłączenie można często znaleźć w obszernym podpunkcie dotyczącym szkód powstałych w wyniku zajścia tzw. ryzyka politycznego, czyli np. wojny, stanu wojennego, zamieszek, rozruchów, sabotażu, walk ulicznych itp.
Po zamachu terrorystycznym w Nowym Jorku zasady ubezpieczenia w polskich zakładach ubezpieczeniowych nie zmieniły się, ponieważ akty terrorystyczne są wyłączone z ochrony ubezpieczeniowej ; potwierdza Ewa Kosut, ekspert w biurze ubezpieczeń gospodarczych TUiR WARTA SA. Wyłączenie opcji na wypadek terroryzmu w Warcie ma miejsce w przypadku ubezpieczeń OC.
Chodzi o ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej związane z prowadzeniem działalności i posiadaniem mienia (tzw. OC deliktowe). OWU wyłącza terroryzm Na rynku jest spory wybór polis typu OWU, które ubezpieczają nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych. Jednak o wartości oferowanego zakresu ubezpieczenia nie świadczy jedynie wybór ubezpieczanych ryzyk, a przede wszystkim katalog wyłączeń. I tak np. w AIG Polska Towarzystwo Ubezpieczeń SA ubezpieczyciel nie odpowiada m.in. za szkody spowodowane: -bronią jądrową lub jakąkolwiek jej część; -promieniowaniem jonizującym lub skażeniem promieniotwórczym; -wojną, najazdem, wrogim działaniem drugiego państwa, działaniami wojennymi; -wojną domową, buntem, przewrotem, powstaniem, działaniem sił zbrojnych lub uzurpatorskich; -rozruchami i strajkami; -aktami terrorystycznymi; -falą dźwiękową (wyłączenia ogólne). Odpowiedzialność ubezpieczyciela w zakresie szacowanego zysku brutto ograniczona zostaje do wartości utraconego zysku brutto.
W Towarzystwie Ubezpieczeń Compensa SA zakres ochrony ubezpieczeniowej nie obejmuje m.in. szkód: -powstałych wskutek wszelkich następstw wojny, inwazji, wrogich działań obcego państwa, działania o charakterze wojennym (niezależnie od tego, czy wojna została wypowiedziana, czy nie), wojny domowej, rebelii, rewolucji, powstania, rozruchów, strajku, lokautu, ataków sabotażu, zamieszek wewnętrznych, wojskowego lub cywilnego zamachu stanu, zorganizowanych działań lub działań w złym zamiarze osób działających w imieniu lub w powiązaniu z organizacjami politycznymi, spisku, konfiskaty, rekwizycji, zajęcia, zniszczenia lub uszkodzenia z nakazu organów sprawujących władzę; -powstałych wskutek wszelkich następstw reakcji jądrowej, promieniowania jądrowego, skażenia promieniotwórczego, działania pola elektromagnetycznego, skażenia lub zanieczyszczenia środowiska odpadami przemysłowymi; rni wreszcie powstałych w związku z aktami terroru.
Z kolei w firmie Ergo Hestia STU SA odpowiedzialność towarzystwa nie obejmuje m.in. szkód powstałych w związku z działaniami wojennymi, stanem wojennym, stanem wyjątkowym, wojną domową, zamieszkami społecznymi, rozruchami, strajkami, lokautami i niepokojami społecznymi oraz aktami terroryzmu i sabotażu.
Natomiast największy polski ubezpieczyciel, PZU SA, nie odpowiada m.in. za szkody będące bezpośrednim lub pośrednim następstwem działań wojennych, wszelkiego rodzaju wewnętrznych zamieszek, rozruchów i sabotażu, aktów terroryzmu, działania energii jądrowej lub zanieczyszczenia radioaktywnego. Towarzystwa ubezpieczeniowe określają zarówno zakres pokrywanych zdarzeń, jak i wyłączeń, w różny sposób, mniej lub bardziej dokładny.
Najczęściej jednak zakres wyłączenia nie jest już tak dokładny, jak pokrytego ryzyka. W przypadku wyłączeń, w przeciwieństwie do ubezpieczanych zdarzeń, im bardziej ogólna definicja, tym mniejsza ochrona. Jak powyższe przykłady pokazują, najczęściej w OWU towarzystwa ubezpieczeniowe wyłączają z odpowiedzialności akty terrorystyczne. PZU w zamian proponuje np. dodatkową składkę, za którą można wykupić opcję ubezpieczenia od szkód w następstwie aktów terrorystycznych.
Nie da się ukryć, że przed atakiem na World Trade Center opcja rozszerzająca zakres ochrony o akty terrorystyczne była znacznie dostępniejsza niż teraz. Obecnie włączenie ryzyka terrorystycznego nie jest chętnie oferowane, no i oczywiście tanie… Ba, PZU, Allianz i Gerling nie określają nawet, co kryje się pod pojęciem, akty terrorystyczne;. Biorąc jednak pod uwagę definicje pozostałych towarzystw widać, że można różnie rozumieć te same zdarzenia. I tak np. Ergo Hestia definiuje terroryzm jako: "nielegalne akcje organizowane z pobudek ideologicznych lub politycznych, indywidualne lub grupowe, skierowane przeciwko osobom lub obiektom w celu wprowadzenia chaosu, zastraszenia ludności i dezorganizacji życia publicznego, przy użyciu przemocy oraz skierowane przeciw społeczeństwu z zamiarem jego zastraszenia, dla osiągnięcia celów politycznych lub społecznych". Natomiast Warta przez akty terrorystyczne rozumie "użycie przemocy dla osiągnięcia celów politycznych lub społecznych, skierowanej przeciw społeczeństwu z zamiarem jego zastraszenia";.
W Commercial Union, AIG za akty terrorystyczne przyjmuje się "wszelkiego rodzaju działania z użyciem przemocy lub próby zastraszenia społeczeństwa lub jego części w celu osiągnięcia korzyści politycznych";. W każdym większym polskim mieście są wieżowce, których ubezpieczenie nie jest proste i tanie.
Warta oferuje właścicielowi np. Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie ubezpieczenie w zakresie ubezpieczeń majątkowych, a mianowicie ubezpieczenie mienia od ognia i innych zdarzeń losowych. Należy pamiętać, że udzielenie ochrony ubezpieczeniowej jest poprzedzone oceną ryzyka, pozytywna ocena pozwala na zawarcie ubezpieczenia. Bardzo wysokie sumy ubezpieczenia, tak jak w przypadku Pałacu Kultury i Nauki, mogą mieć wpływ na sposób zawarcia umowy. Jeżeli sumy te przekraczają możliwości ubezpieczenia przez pojedyncze towarzystwo ubezpieczeniowe, wówczas istnieje możliwość ubezpieczenia w ramach koasekuracji, tzn. przez kilka towarzystw ubezpieczeniowych.
Na cenę ubezpieczenia (wysokość składki) ma wpływ: -suma ubezpieczenia, zależna od sposobu ustalania wartości obiektu (odtworzeniowa, rzeczywista, księgowa brutto); -zakres ubezpieczenia; -okres, na jaki umowa zostaje zawarta; -konstrukcja budynku, jego wysokość, materiały, z jakich budynek został zbudowany (palne, niepalne); -przeznaczenie obiektu; -zabezpieczenia przeciwpożarowe. "Ubezpieczenia nie można oceniać pod kątem, czy jest korzystne, czy też nie dla ubezpieczyciela"; mówi Ewa Kosut. Ubezpieczyciel określa głównie stopień ryzyka i na tej podstawie ustalana jest m.in. wysokość składki.
W tego typu obiektach z jednej strony nie występuje szczególnie wysokie zagrożenie pożarowe ze względu na ich przeznaczenie, z drugiej strony ryzyko jest skumulowane (ogromna wartość majątku w jednym miejscu), z tego powodu obiekty takie narażone są na bardzo wysokie szkody w przypadku powstania zdarzenia.
Kazimierz Serwin